Triển khai Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật trong 10 năm qua, tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp đã đạt được nhiều kết quả trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tích cực, chủ động xây dựng, ban hành văn bản hướng dẫn triển khai Luật, cụ thể hóa, tăng cường và bảo đảm việc tiếp cận thông tin, chính sách pháp luật cho từng đối tượng thanh niên; hằng năm ban hành Hướng dẫn công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong thanh thiếu nhi; xác định các nội dung quan trọng trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật vào bộ tiêu chí đánh giá chất lượng công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc để định hướng cho cơ sở triển khai thực hiện; chỉ đạo các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc triển khai tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam; tăng cường phổ biến các luật, nghị quyết mới, luật sửa đổi được ban hành và thông qua qua các kỳ họp Quốc hội…
Phát huy vai trò, thế mạnh của tổ chức Đoàn, nhất là Đoàn thanh niên ở cấp cơ sở đã sáng tạo, có nhiều cách làm hay, mô hình hiệu quả để thực hiện PBGDPL đến các đối tượng thanh thiếu niên và người dân. Thông qua phong trào, các cuộc vận động và hoạt động của Đoàn, Trung ương Đoàn chỉ đạo các cấp bộ Đoàn phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên thông qua tổ chức các phong trào hành động và đưa thanh niên tham gia các hoạt động giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; chỉ đạo điểm, hướng dẫn xây dựng đội thanh niên xung kích an ninh tại địa bàn dân cư; tập huấn côngtác phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và tuyên truyền viên của Đoàn, những biện pháp đó đã có hiệu quả thiết thực, tạo đà cho hoạt động cơ sở.
Các cấp bộ Đoàn đã tổ chức nhiều đợt tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật, phòng, chống tội phạm qua nhiều hình thức như nói chuyện chuyên đề, các cuộc thi, hội thi; tổ chức cho đoàn viên thanh niên nghiên cứu, tìm hiểu, học tập về Hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật trong sinh hoạt Chi đoàn, Chi hội; duy trì xây dựng các Tủ sách pháp luật; tổ chức các buổi toạ đàm, diễn đàn, các buổi liên hoan văn hoá văn nghệ có lồng ghép các nội dung tuyên truyền về pháp luật. Tuyên truyền, tổ chức cho Đoàn viên, thanh niên ký cam kết không vi phạm trật tự an toàn giao thông, sử dụng pháo nổ trong dịp Tết nguyên đán; vận động, khích lệ tinh thần thanh niên chuẩn bị lên đường nhập ngũ.
Phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên, các đội thanh niên xung kích an ninh, thanh niên cờ đỏ các địa phương đã phối hợp và hỗ trợ tích cực với lực lượng công an trong việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tuần tra, phát hiện và tham gia giải quyết nhiều vụ việc vi phạm pháp luật ở địa bàn dân cư; tổ chức cho thanh niên tham gia các chiến dịch, các đợt cao điểm phòng chống ma tuý, mại dâm, đua xe trái phép… Phối hợp phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, giúp đỡ người hoàn lương ở cộng đồng bằng các hoạt động như: phát động phong trào qua đó thanh niên đã cung cấp nhiều tin có giá trị giúp cho lực lượng công an; tham gia quản lý, giáo dục hàng vạn đối tượng tại cộng đồng. Nhiều mô hình, cách làm hay hiệu quả được củng cố, nhân rộng đã góp phần nâng cao hiểu biết về pháp luật cho thanh niên.
Các cấp Đoàn, Hội, Đội tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên học sinh, sinh viên ký giao ước thi đua thực hiện cuộc vận động “3 không với ma túy” (không sử dụng; không buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép các chất ma túy; dung túng, bao che cho tội phạm ma túy) gắn với việc thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư”; phát động chi Đoàn, chi Hội thanh niên thực hiện mục tiêu “Mỗi đoàn viên thanh niên, thiếu niên là một tuyên truyền viên tích cực về phòng, chống ma túy, mại dâm”.
Hệ thống báo chí của Đoàn đã tích cực thực hiện công tác PBGDPL thông qua xây dựng, triển khai các chuyên trang, chuyên mục phù hợp với đặc thù đối tượng; Mô hình phiên tòa giả định, tư vấn pháp luật. Bên cạnh đó còn có Câu lạc bộ “Nhịp sống trẻ”, mô hình “Xã ba không”, mô hình “Nhà trường an toàn không có ma túy”, mô hình ”Mỗi ngày một câu hỏi, mỗi tuần một điều luật”, mô hình ”Thanh niên quân đội với văn hóa giao thông”; chương trình “Cà phê với pháp luật”, cuộc thi “Thiết kế sản phẩm tuyên truyền, giáo dục Pháp luật”; đội hình “Tư vấn pháp lý lưu động”, chương trình “Pháp luật và cuộc sống”, chương trình ca nhạc – kịch tuyên truyền “Chuyện cần biết”; sinh hoạt chuyên đề “Phòng ngừa và đấu tranh chống thông tin, quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng”, phát miễn phí cho thanh thiếu nhi vùng sâu vùng xa nhằm giới thiệu, phổ biến các chủ trương chính sách pháp luật của Đảng và nhà nước. Hệ thống truyền thông của Đoàn đã cải tiến hình thức PBGDPL như trích đăng tải luật; hỏi – đáp, giải đáp thắc mắc những vấn đề liên quan đến cuộc sống của thanh niên, hoặc nêu những câu chuyện trong thực tế gắn với pháp luật để giáo dục thanh niên; phát động các cuộc thi tìm hiểu pháp luật trong thanh niên.
Tích cực triển khai các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam Hằng năm, Trung ương Đoàn đưa việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam là một trong những tiêu chí đánh giá thi đua của các cấp bộ Đoàn. Theo đó, các cấp bộ Đoàn ban hành các văn bản kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam với nhiều chương trình và hoạt động nổi bật, phong phú, thu hút sự quan tâm từ nhân dân, đặc biệt là các bạn thanh thiếu niên. Các hoạt động tuyên truyền về Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được triển khai tại các địa phương, cơ sở đoàn qua các phương tiện truyền thông đại chúng, các buổi sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt chi đoàn, đẩy mạnh giáo dục ý thức tuân thủ và chấp hành pháp luật; tuyên truyền gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến trong xây dựng thực hiện và bảo vệ pháp luật. Các hình thức tuyên truyền phong phú như pano, áp phích, xây dựng video clip, infographic về Ngày pháp luật, tổ chức các cuộc thi trực tuyến, hội thi, phiên tỏa giả định, ngày hội thanh niên,…
Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, Trung ương Đoàn xác định tiếp tục đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên, tập trung vào tuyên truyền trên mạng xã hội; các phương tiện thông tin đại chúng và mạng lưới truyền thanh ở cơ sở; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật; các loại hình câu lạc bộ pháp luật và hoạt động tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý; xây dựng, duy trì các tủ sách pháp luật; triển khai các mô hình giáo dục, phổ biến pháp luật tại cơ sở; tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng đặc thù, có nguy cơ cao, nhóm đối tượng đặc thù như thanh niên dân tộc thiểu số, người dân ở vùng ngoại ô, ven biển, ngư dân; người lao động, người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp; nạn nhân bạo lực gia đình và người có hành vi bạo lực gia đình; người khuyết tật; người đang chấp hành hình phạt tù, người đang bị áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; người đang bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn, người bị phạt tù được hưởng án treo, thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật cao; tổ chức đa dạng các hoạt động trong Ngày pháp luật Việt Nam như ngày hội “Tuổi trẻ hiểu luật, chấp hành luật”; sân chơi “Rung chuông vàng” tìm hiểu pháp luật; mít tinh, tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề pháp luật; phiên tòa giả định; thành lập tổ tư vấn pháp luật miễn phí cho thanh niên công nhân, nhân dân vùng sâu vùng xa, dân tộc thiểu số, sân chơi pháp luật dành cho thiếu nhi; đạp xeđồng hành, biểu diễn các ca khúc thanh niên tuyên truyền pháp luật…
Các cấp bộ Đoàn đã tổ chức nhiều đợt tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật, phòng, chống tội phạm qua nhiều hình thức như nói chuyện chuyên đề, các cuộc thi, hội thi; tổ chức cho đoàn viên thanh niên nghiên cứu, tìm hiểu, học tập về Hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật trong sinh hoạt Chi đoàn, Chi hội; duy trì xây dựng các Tủ sách pháp luật; tổ chức các buổi toạ đàm, diễn đàn, các buổi liên hoan văn hoá văn nghệ có lồng ghép các nội dung tuyên truyền về pháp luật. Tuyên truyền, tổ chức cho Đoàn viên, thanh niên ký cam kết không vi phạm trật tự an toàn giao thông, sử dụng pháo nổ trong dịp Tết nguyên đán; vận động, khích lệ tinh thần thanh niên chuẩn bị lên đường nhập ngũ.
Phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của thanh niên, các đội thanh niên xung kích an ninh, thanh niên cờ đỏ các địa phương đã phối hợp và hỗ trợ tích cực với lực lượng công an trong việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tuần tra, phát hiện và tham gia giải quyết nhiều vụ việc vi phạm pháp luật ở địa bàn dân cư; tổ chức cho thanh niên tham gia các chiến dịch, các đợt cao điểm phòng chống ma tuý, mại dâm, đua xe trái phép… Phối hợp phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, giúp đỡ người hoàn lương ở cộng đồng bằng các hoạt động như: phát động phong trào qua đó thanh niên đã cung cấp nhiều tin có giá trị giúp cho lực lượng công an; tham gia quản lý, giáo dục hàng vạn đối tượng tại cộng đồng. Nhiều mô hình, cách làm hay hiệu quả được củng cố, nhân rộng đã góp phần nâng cao hiểu biết về pháp luật cho thanh niên.
Các cấp Đoàn, Hội, Đội tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên học sinh, sinh viên ký giao ước thi đua thực hiện cuộc vận động “3 không với ma túy” (không sử dụng; không buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép các chất ma túy; dung túng, bao che cho tội phạm ma túy) gắn với việc thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư”; phát động chi Đoàn, chi Hội thanh niên thực hiện mục tiêu “Mỗi đoàn viên thanh niên, thiếu niên là một tuyên truyền viên tích cực về phòng, chống ma túy, mại dâm”.
Hệ thống báo chí của Đoàn đã tích cực thực hiện công tác PBGDPL thông qua xây dựng, triển khai các chuyên trang, chuyên mục phù hợp với đặc thù đối tượng; Mô hình phiên tòa giả định, tư vấn pháp luật. Bên cạnh đó còn có Câu lạc bộ “Nhịp sống trẻ”, mô hình “Xã ba không”, mô hình “Nhà trường an toàn không có ma túy”, mô hình ”Mỗi ngày một câu hỏi, mỗi tuần một điều luật”, mô hình ”Thanh niên quân đội với văn hóa giao thông”; chương trình “Cà phê với pháp luật”, cuộc thi “Thiết kế sản phẩm tuyên truyền, giáo dục Pháp luật”; đội hình “Tư vấn pháp lý lưu động”, chương trình “Pháp luật và cuộc sống”, chương trình ca nhạc – kịch tuyên truyền “Chuyện cần biết”; sinh hoạt chuyên đề “Phòng ngừa và đấu tranh chống thông tin, quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng”, phát miễn phí cho thanh thiếu nhi vùng sâu vùng xa nhằm giới thiệu, phổ biến các chủ trương chính sách pháp luật của Đảng và nhà nước. Hệ thống truyền thông của Đoàn đã cải tiến hình thức PBGDPL như trích đăng tải luật; hỏi – đáp, giải đáp thắc mắc những vấn đề liên quan đến cuộc sống của thanh niên, hoặc nêu những câu chuyện trong thực tế gắn với pháp luật để giáo dục thanh niên; phát động các cuộc thi tìm hiểu pháp luật trong thanh niên.
Tích cực triển khai các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam Hằng năm, Trung ương Đoàn đưa việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam là một trong những tiêu chí đánh giá thi đua của các cấp bộ Đoàn. Theo đó, các cấp bộ Đoàn ban hành các văn bản kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam với nhiều chương trình và hoạt động nổi bật, phong phú, thu hút sự quan tâm từ nhân dân, đặc biệt là các bạn thanh thiếu niên. Các hoạt động tuyên truyền về Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được triển khai tại các địa phương, cơ sở đoàn qua các phương tiện truyền thông đại chúng, các buổi sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt chi đoàn, đẩy mạnh giáo dục ý thức tuân thủ và chấp hành pháp luật; tuyên truyền gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến trong xây dựng thực hiện và bảo vệ pháp luật. Các hình thức tuyên truyền phong phú như pano, áp phích, xây dựng video clip, infographic về Ngày pháp luật, tổ chức các cuộc thi trực tuyến, hội thi, phiên tỏa giả định, ngày hội thanh niên,…
Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, Trung ương Đoàn xác định tiếp tục đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật đối với thanh niên, tập trung vào tuyên truyền trên mạng xã hội; các phương tiện thông tin đại chúng và mạng lưới truyền thanh ở cơ sở; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật; các loại hình câu lạc bộ pháp luật và hoạt động tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý; xây dựng, duy trì các tủ sách pháp luật; triển khai các mô hình giáo dục, phổ biến pháp luật tại cơ sở; tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng đặc thù, có nguy cơ cao, nhóm đối tượng đặc thù như thanh niên dân tộc thiểu số, người dân ở vùng ngoại ô, ven biển, ngư dân; người lao động, người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp; nạn nhân bạo lực gia đình và người có hành vi bạo lực gia đình; người khuyết tật; người đang chấp hành hình phạt tù, người đang bị áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc; người đang bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn, người bị phạt tù được hưởng án treo, thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật cao; tổ chức đa dạng các hoạt động trong Ngày pháp luật Việt Nam như ngày hội “Tuổi trẻ hiểu luật, chấp hành luật”; sân chơi “Rung chuông vàng” tìm hiểu pháp luật; mít tinh, tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề pháp luật; phiên tòa giả định; thành lập tổ tư vấn pháp luật miễn phí cho thanh niên công nhân, nhân dân vùng sâu vùng xa, dân tộc thiểu số, sân chơi pháp luật dành cho thiếu nhi; đạp xeđồng hành, biểu diễn các ca khúc thanh niên tuyên truyền pháp luật…