Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) có vai trò quan trọng, là cầu nối để đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đoàn viên, thanh niên (ĐVTN). Vì vậy, thời gian qua, tổ chức đoàn các cấp trong tỉnh quan tâm đổi mới về nội dung, hình thức tuyên truyền, PBGDPL phù hợp với đặc điểm tâm lý của từng đối tượng thanh thiếu niên, góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật cho ĐVTN.
Tháng 10-2022, tại Trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, trường THPT Tiên Du số 1 (huyện Tiên Du), Huyện Đoàn phối hợp Viện Kiểm sát nhân dân huyện, Tòa án nhân dân, Công an huyện, Huyện Đoàn Tiên Du phối hợp tổ chức phiên tòa giả định với các chủ đề về phòng chống bạo lực học đường; vi phạm quy định về Luật an toàn giao thông; phòng chống tệ nạn ma túy… đã tái diễn lại toàn bộ hoặc một số tình tiết của vụ án mà nội dung được xây dựng dựa theo những tư liệu trong thực tiễn xét xử thực tế tại địa phương. Quá trình diễn ra phiên tòa giả định, có những tình tiết thực sự lôi cuốn đối với các bạn đoàn viên thanh niên, học sinh, giáo viên. Bên cạnh đó, phát biểu luận tội của đại diện Viện kiểm sát, các ý kiến của Hội đồng xét xử đã giúp các em học sinh cùng những người tham dự phiên tòa nhận thức rõ, hành vi sai phạm ảnh hưởng nghiêm trọng đến xã hội.
Em Nguyễn Thanh Huyền, học sinh khối 11 Trường THPT Nguyễn Đăng Đạo chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên em được biết đến cách thức hoạt động của một phiên toà. Việc tuyên truyền qua hình thức này rất lôi cuốn, thực tế, giúp giải đáp những thắc mắc liên quan đến một số hành vi vi phạm và các mức xử phạt đối với lứa tuổi học sinh khi có các hành vi vi phạm pháp luật, từ đó góp phần giáo dục đạo đức, lối sống và văn hóa ứng xử cho học sinh chúng em”.
Nhiệm kỳ 2017 – 2022, công tác tuyên truyền, PBGDPL, hình thành thói quen “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” cho ĐVTN luôn được các cấp bộ đoàn trong tỉnh quan tâm, triển khai thực hiện nề nếp, hiệu quả. Các cấp bộ Đoàn tập trung tuyên truyền Luật trẻ em, Luật Thanh niên sửa đổi, Luật giao thông, Luật hôn nhân và gia đình; Luật bảo hiểm xã hội; tổ chức các hoạt động hưởng ứng Năm an toàn giao thông, Tháng an toàn giao thông (tháng 9); vận động thanh niên thực hiện nghĩa vụ quân sự, tham gia khám sơ tuyển và viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ; tuyên truyền phòng chống pháo nổ, đốt, thả đèn trời trong dịp Tết nguyên đán và lễ hội đầu xuân; tuyên truyền phòng, chống các tệ nạn xã hội; chống xâm hại tình dục trẻ em; hướng dẫn các kỹ năng phòng chống đuối nước, tai nạn, thương tích, thoát hiểm cho trẻ em…với nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng.
Toàn Đoàn đã phối hợp, tổ chức hơn 3.600 chương trình tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, sinh hoạt “Ngày pháp luật”, sinh hoạt Câu lạc bộ “Thanh niên với pháp luật” , “Tuổi trẻ với pháp luật”, “Phiên tòa giả định” thu hút hơn 600.000 lượt đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia; tiêu biểu là Cuộc thi “Thanh niên với pháp luật” có 105.000 lượt thi của ĐVTN. 100% cơ sở Đoàn phối hợp, tuyên truyền pháp luật ATGT, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội cho thanh thiếu nhi và nhân dân qua hệ thống loa truyền thanh, mạng xã hội, bản tin, bảng tin của địa phương, đơn vị; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu Nghị quyết, chính sách pháp luật của Đảng, nhà nước như: Cuộc thi tìm Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025; Cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu Luật trẻ em năm 2021; quan tâm, giúp đỡ thanh thếu niên lầm lỗi thông qua việc xây dựng các mô hình “Khu dân cư không có tệ nạn xã hội”…; 100% ĐVTN là học sinh ký cam kết không vi phạm pháp luật, không sử dụng ma túy, tích cực tham gia phát hiện, tố giác tội phạm, giữ gìn lối sống văn hóa, có ý thức phòng, chống ma túy, bạo lực học đường và các hành vi vi phạm pháp luật khác, xây dựng lối sống tích cực, lành mạnh…
Nhờ đa dạng nội dung, hình thức tuyên truyền, PBGDPL đã góp phần định hướng tư tưởng, lối sống cho ĐVTN trên địa trong tỉnh cũng như nâng cao hiệu quả công tác giáo dục của tổ chức Đoàn; bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, khát vọng vươn lên, sống có văn hóa, trách nhiệm, xây dựng lớp thanh niên có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức, lối sống, ý thức chấp hành pháp luật. Với vai trò là cầu nối trong việc đưa kiến thức pháp luật đến gần hơn với thanh, thiếu niên, thời gian tới, bên cạnh việc tăng cường xây dựng đội ngũ báo cáo viên năng động, nhiệt tình, tâm huyết, nắm vững kiến thức pháp luật, có khả năng tuyên truyền, vận động, các cấp bộ Đoàn trong tinh tiếp tục nghiên cứu để có những mô hình tuyên truyền pháp luật trực quan, hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn. Việc tuyên truyền, PBGDPL phải được thực hiện kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm, xác định đối tượng cụ thể, hạn chế lý thuyết khô khan, khuyến khích sự tương tác, trao đổi, duy trì không khí cởi mở, sôi động để tiếp cận gần hơn với các bạn trẻ nhằm mang lại hiệu quả cao.